Công tác dân vận là một bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng viết: “Dân vận là vận động tất cả lực lượng của mỗi người dân, không để sót một người nào, góp thành lực lượng toàn dân để thực hành những công việc nên làm, những công việc mà đoàn thể và Chính phủ đã giao cho” (bài báo “Dân vận” của Người đăng trên Báo Sự Thật với bút danh X.Y.Z ngày 15/10/1949). Như vậy, tinh thần chủ đạo của “dân vận” chính là “vận động tất cả lực lượng” để tạo “lực lượng toàn dân”, tạo nên sức mạnh tập thể, từ đó cùng nhau thực hiện những “công việc nên làm”, những công việc mà “đoàn thể và Chính phủ đã giao cho”, bởi “dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. 

Là bí thư chi bộ cơ quan, PCT.UBND phường Anh Dũng tôi luôn xác định phải thực hiện các nhiệm vụ về công tác dân vận theo quan điểm, chỉ đạo của Đảng. Trong quá trình công tác ở vị trí này tôi luôn cố gắng, học tập, đọc nhiều, nghe nhiều để có kiến thức từ đó tuyên truyền phổ biến cho các đồng chí trong chi bộ và người dân. Bác Hồ đã từng nói "Đảng viên đi trước làng nước theo sau. Là Bí thư chi bộ tôi luôn chú trọng đến tâm tư nguyện vọng của người dân cũng như các nhiệm vụ chính trị của địa phương, từ đó tháo gỡ vướng mắc cho người dân, tuyên truyền chủ trương, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước và những chủ trương của địa phương cho người dân để người dân thực hiện và chấp hành".

Trước sự phát triển về kinh tế và văn hóa - xã hội và các yêu cầu tất yếu khách quan phải đổi mới trong thời đại công nghệ số nhất là việc cải cách hành chính. Cải cách hành chính từ lâu đã trở thành một trào lưu, là một nhu cầu tự thân, nỗ lực của hầu hết các quốc gia trên thế giới, nhằm xây dựng một nền hành chính nhà nước hiện đại, năng động hiệu quả, giảm phiền hà, một nền hành chính lấy đối tượng phục vụ người dân làm tôn chỉ, mục đích, để từ đó xây dựng, phát triển và hoàn thiện nền hành chính. Cải cách hành chính  là một chủ trương, công cuộc có tính đổi mới của nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, là yếu tố thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng một nền hành chính dân chủ, thống nhất hiện đúng đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước và phục vụ nhân dân. Theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra định hướng phát triển đất nước đến năm 2030, đó là “Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển của đất nước”.  Năm 2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 76/NQ-CP về Chương trình Tổng thể CCHC giai đoạn 2021-2030 với mục tiêu tiếp tục xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân, trên cơ sở những quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân trong giai đoạn 2021 - 2030. Trong đó, việc triển khai cung cấp các dịch vụ công trực tuyến được xem là khâu quan trọng, then chốt trong tiến trình cải cách hành chính và triển khai Chính phủ điện tử, là nội dung quan trọng trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ của cơ quan nhà nước với tổ chức, công dân. Dịch vụ công trực tuyến là dịch vụ hành chính công của cơ quan nhà nước cung cấp cho các tổ chức, cá nhân trên môi trường mạng. Ngoài ra, việc gửi hồ sơ qua Dịch vụ công trực tuyến cho người dân và doanh nghiệp có thể giao dịch 24/24 giờ trong ngày, tại bất cứ đâu có kết nối internet. Nếu trước đây, muốn đăng ký thủ tục hành chính phải đến trực tiếp các cơ quan nhà nước, chờ cán bộ tiếp nhận hồ sơ. Nay, với phương thức Dịch vụ công trực tuyến mức độ một phần, toàn trình thì mọi việc liên quan đến thủ tục hành chính có thể thực hiện ở nhà hay ở cơ quan, đơn vị đồng thời có thể theo dõi, giám sát được tình trạng giải quyết hồ sơ. 

Với mục đích nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong công tác giải quyết thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng giải quyết các thủ tục hành chính, xây dựng chính quyền điện tử phục vụ chuyển đổi số. Đẩy mạnh việc thực hiện giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, tạo điều kiện thuận lợi, minh bạch, giảm tiêu cực, phiền hà, thời gian, chi phí khi giải quyết thủ tục hành chính. Tăng cường sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội trong triển khai và giám sát quá trình thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử của cơ quan hành chính nhà nước các cấp. Việc ứng dụng công nghệ thông tin để giải quyết các thủ tục hành chính, sử dụng dịch vụ công góp phần rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, giảm chi phí hoạt động; tăng tính công khai, minh bạch của thủ tục hành chính; nâng cao trách nhiệm, trình độ chuyên môn và kiến thức về công nghệ thông tin của cán bộ, công chức được phân công tiếp nhận và xử lý hồ sơ thủ tục hành chính, tạo sự thuận tiện cho người dân và doanh nghiệp góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, cần phải tiếp tục có những đổi mới để nâng cao chất lượng và hiệu quả của dịch vụ công trực tuyến.

Từ thực tiễn trên, tôi cùng với chi uỷ chi bộ cơ quan phường Anh Dũng đã thảo luận, thống nhất triển khai đến các đảng viên chi bộ thực hiện phong trào  thi đua dân vận khéo với nội dung “Vận động các tổ chức, công dân tích cực thực hiện dịch vụ công trực tuyến trong giải quyết các thủ tục hành chính” năm 2023. Để hiểu hơn các mức độ về dịch vụ công trực tuyến trước đây theo quy định tại khoản 4 Điều 3 Nghị định 43/2011/NĐ-CP, với 04 mức độ tôi xin khái quát như sau:

- Dịch vụ công trực tuyến mức độ 1: là dịch vụ bảo đảm cung cấp đầy đủ các thông tin về thủ tục hành chính và các văn bản có liên quan quy định về thủ tục hành chính đó.

- Dịch vụ công trực tuyến mức độ 2: là dịch vụ công trực tuyến mức độ 1 và cho phép người sử dụng tải về các mẫu văn bản và khai báo để hoàn thiện hồ sơ theo yêu cầu. Hồ sơ sau khi hoàn thiện được gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ.

- Dịch vụ công trực tuyến mức độ 3: là dịch vụ công trực tuyến mức độ 2 và cho phép người sử dụng điền và gửi trực tuyến các mẫu văn bản đến cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ. Các giao dịch trong quá trình xử lý hồ sơ và cung cấp dịch vụ được thực hiện trên môi trường mạng. Việc thanh toán lệ phí (nếu có) và nhận kết quả được thực hiện trực tiếp tại cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ.

- Dịch vụ công trực tuyến mức độ 4: là dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và cho phép người sử dụng thanh toán lệ phí (nếu có) được thực hiện trực tuyến. Việc trả kết quả có thể được thực hiện trực tuyến, gửi trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến người sử dụng.

Hiện nay, theo quy định tại khoản 1 Điều 11 Nghị định 42/2022/NĐ-CP, từ ngày 15/8/2022, cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo 02 mức độ như sau:

- Dịch vụ công trực tuyến toàn trình: là dịch vụ bảo đảm cung cấp toàn bộ thông tin về thủ tục hành chính, việc thực hiện và giải quyết thủ tục hành chính đều được thực hiện trên môi trường mạng. Việc trả kết quả được thực hiện trực tuyến hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích.

 - Dịch vụ công trực tuyến một phần: là dịch vụ công trực tuyến không bảo đảm các điều kiện của dịch vụ công trực tuyến toàn trình. 

Như vậy, để dễ hiểu hơn có thể nhận xét rằng dịch vụ công trực tuyến một phần là mức độ đơn giản nhất của dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ công trực tuyến toàn trình là mức độ hoàn chỉnh nhất của dịch vụ công trực tuyến. Ở mức độ toàn trình, người dùng được cung cấp dịch vụ hoàn chỉnh mà không cần đến gặp trực tiếp cơ quan, tổ chức. Khi triển khai các dịch vụ công trực tuyến thì người dân, doanh nghiệp có thể kết nối dễ dàng với cơ quan nhà nước thông qua môi trường mạng. Qua đó, người dân được thụ hưởng dịch vụ thuận lợi, tiết kiệm chi phí cũng như thời gian đăng ký, làm các thủ tục hành chính đặc biệt là tránh được tệ nạn nhũng nhiễu, quan liêu, phiền hà từ những công chức giải quyết thủ tục hành chính, giúp cơ quan nhà nước giảm tải được áp lực công việc, giải quyết công việc nhanh hơn, thuận tiện và khoa học hơn.

Tuy nhiên, trên thực tế việc thực hiện dịch vụ công trực tuyến tại cơ quan như sau:

Các dịch vụ công chủ yếu được cung cấp ở mức độ thấp, trước đây dịch vụ công mức độ một phần vẫn đang được sử dụng rộng rãi và vẫn chiếm số lượng rất lớn. Trong khi đó, các dịch vụ công trực tuyến mức độ toàn trình đã tổ chức thông tin, tuyên truyền cho người dân và doanh nghiệp nhưng số lượng hồ sơ tiếp nhận vẫn còn hạn chế, đặc biệt là dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 (một phần), mức độ 4 (toàn trình) rất ít hồ sơ nộp và xử lý trực tuyến.

Tại “Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ theo cơ chế một cửa” đã bảo đảm cơ bản cung cấp đầy đủ thông tin theo quy định; cung cấp tất cả các thủ tục hành chính qua phần mềm một cửa điện tử, một số thủ tục hành chính lên mức độ 3 (một phần), mức độ 4 (toàn trình) để phục vụ người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, các hồ sơ trên đều do công chức tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả theo cơ chế một cửa nhập vào hệ thống từ hồ sơ giấy của người dân và doanh nghiệp mang đến nộp. Hồ sơ trực tuyến do người dân và doanh nghiệp trực tiếp đăng ký trên dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 rất ít, không đáng kể.

Nguyên nhân chủ yếu là do:

Công tác thông tin tuyên truyền chưa được đảm bảo. Có lúc, có thời điểm thiếu kiên quyết trong công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc cán bộ, công chức trực tiếp thực hiện dịch vụ công trực tuyến; chưa thật sự đánh giá đúng tầm quan trọng của việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính qua dịch vụ công trực tuyến.

Cơ sở vật chất, trang thiết bị thông tin phục vụ hỗ trợ dịch vụ công trực tuyến chưa đảm bảo. Không có công chức chuyên trách về công nghệ thông tin cho nên chưa bảo đảm cung cấp đầy đủ dịch vụ công trực tuyến theo yêu cầu của cấp trên đề ra.

“Đa số người dân đều có tâm lý lo ngại về sự không thuận tiện, khó thao tác khi sử dụng Dịch vụ công trực tuyến nên vẫn muốn đến trực tiếp để nộp hồ sơ. Đây là khó khăn, trở ngại lớn nhất khi triển khai việc hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Khắc phục tình trạng trên, trong thời gian vừa qua Công tác cải cách thủ tục hành chính và thực hiện cơ chế “một cửa” trong việc giải quyết hồ sơ hành chính của tổ chức, công dân trong thời gian qua đã được đã được Đảng uỷ, UBND thường xuyên quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện có hiệu quả. Thông qua việc quy định công khai các thủ tục, trình tự, thời gian giải quyết công việc đã tạo điều kiện cho công dân tìm hiểu, thực hiện và phát huy dân chủ trong việc tham gia giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước nói chung và cán bộ, công chức làm việc tại bộ phận “một cửa” nói riêng. Thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra các ngành, công chức làm việc tại “Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ theo cơ chế một cửa” phải tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các tổ chức, công dân khi đến liên hệ, giải quyết công việc theo quy định của pháp luật. Với các yêu cầu chi uỷ chi bộ đã đặt ra như: Cán bộ, đảng viên chi bộ cơ quan thực hiện công tác tuyên truyền để người dân, doanh nghiệp hiểu và tiếp cận với các dịch vụ công trực tuyến; 100% đảng viên chi bộ cơ quan thực hiện thành thạo việc lập tài khoản và nộp hồ sơ trực tuyến trên cổng dịch vụ công;  Hướng dẫn hỗ trợ người dân thực hiện nộp hồ sơ trực tuyến, phấn đấu đạt tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt 85% trở lên.  Tăng cường công tác vận động, tuyên truyền, phổ biến về những tiện ích của dịch vụ công trực tuyến mức độ một phần, toàn trình đến các tổ chức và người dân với mục tiêu cụ thể là:  100% thủ tục hành chính đủ điều kiện được triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ toàn trình; Trên 85% dịch vụ công mức độ một phần, toàn trình có phát sinh hồ sơ trực tuyến; Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến trên tổng số hồ sơ tiếp nhận trực tiếp và trực tuyến đạt tối thiểu 85%.  Nâng cao nhận thức và hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò tích cực, chủ động của công chức chuyên môn trong quá trình triển khai thực hiện; Xác định cụ thể các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện và trách nhiệm của từng cán bộ, công chức gắn trách nhiệm là đảng viên trong việc đẩy mạnh tiếp nhận, giải quyết hồ sơ trực tuyến và tiếp nhận, trả kết quả thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính công ích, thanh toán trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. Qua việc thực hiện quy trình thủ tục hành chính, trình độ nghiệp vụ và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức được nâng cao. Các tổ chức, công dân đến liên hệ giải quyết công việc đều phải được hài lòng về thái độ phục vụ và tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức, đảng viên cơ quan phường Anh Dũng.

Để tiếp tục triển khai có hiệu quả, ngày càng vận động được nhiều cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp sử dụng các giao dịch hành chính trên môi trường điện tử, cụ thể là sử dụng thành thạo dịch vụ công trực tuyến. Tôi xin đề xuất một giải pháp như sau:

Một là, cần đẩy mạnh các giải pháp tăng cường dịch vụ công trực tuyến

- Tăng cường công tác vận động, tuyên truyền, phổ biến về những tiện ích của dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đến các tổ chức và người dân.

- Nâng cao nhận thức và hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò tích cực, chủ động của cấp uỷ chi bộ trong quá trình chỉ đạo, triển khai thực hiện; Xác định cụ thể các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện và trách nhiệm của từng đảng viên trong việc đẩy mạnh tiếp nhận, giải quyết hồ sơ trực tuyến và tiếp nhận, trả kết quả thủ tục hành chính qua dịch vụ bưu chính công ích.

- Công bố, áp dụng danh mục thủ tục hành chính thực hiện bằng hình thức chỉ tiếp nhận hồ sơ trực tuyến.

- Hướng dẫn, khuyến khích các tổ chức và người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến trong thực hiện các thủ tục hành chính.

Hai là, cần nâng cao tỷ lệ hồ sơ được tiếp nhận, trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích, thanh toán trực tuyến.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến về lợi ích của các thủ tục hành chính được tiếp nhận và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích, thanh toán trực tuyến đến người dân, tổ chức, doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục hành chính như tiết kiệm chi phí, thời gian... Thực hiện trả kết quả sớm hơn 20% thời gian quy định đối với những hồ sơ nộp trực tuyến.

- Công khai, niêm yết kịp thời quyết định ban hành thủ tục hành chính bao gồm đầy đủ quy trình giải quyết thủ tục hành chính, các loại phí, lệ phí của đơn vị tại Một cửa, trên Cổng thông tin điện tử phường, Bưu điện Trung tâm 2 để người dân, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu các thủ tục.

Ba là, phân công nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ đảng viên là lãnh đạo các đoàn thể, công chức chuyên môn trong chi bộ.

Thông báo lịch phân công công chức trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ, giải đáp cho tổ chức, cá nhân thực hiện nộp hồ sơ trực tuyến ngay tại bộ phận Một cửa, nhất là đối với những thủ tục hành chính thí điểm chỉ tiếp nhận hồ sơ trực tuyến hoặc có thể tiếp nhận hồ sơ trực tuyến.

Kiểm soát việc cung cấp các TTHC tại Bộ phận một cửa và Hệ thống một cửa điện tử thành phố. Hằng tháng thống kê số lượng các thủ tục phát sinh trên Hệ thống một cửa điện tử, theo dõi các công chức chuyên môn trong việc giải quyết các TTHC trực tuyến. Tổng hợp những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dịch vụ công trực tuyến.

Công khai, niêm yết kịp thời quyết định ban hành thủ tục hành chính bao gồm đầy đủ quy trình giải quyết thủ tục hành chính, các loại phí, lệ phí của đơn vị tại Một cửa, để người dân, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu các thủ tục. Đăng tải các mẫu biểu của các thủ tục hành chính, nhất là các thủ tục hành chính có thực hiện trực tuyến mức độ một phần, toàn trình trên Cổng thông tin điện tử phường và các nhóm Zalo theo nội dung công việc. Niêm yết Danh mục dịch vụ công trực tuyến tại Bộ phận Một cửa phường.

- Phát huy trách nhiệm của công chức về việc thực hiện nâng cao tỷ lệ hồ sơ trực tuyến và chỉ tiêu được giao thuộc lĩnh vực chuyên môn phụ trách có thể áp dụng hình thức trực tuyến tại cấp phường. Tham mưu, đề xuất các giải pháp để khuyến khích, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính qua dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ bưu chính công ích đối với các thủ tục hành chính, thanh toán trực tuyến tại cơ quan.

- Giới thiệu, tuyên truyền và hướng dẫn người dân sử dụng các phần mềm CamScaner, điện thoại thông minh để Scan hồ sơ trong việc nộp hồ sơ trực tuyến. Đảm bảo các thủ tục hành chính đủ điều kiện được triển khai dịch vụ công trực tuyến. Hướng dẫn người dân thực hiện chứng thực bản sao điện tử từ bản chính theo Nghị định 45/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Khai thác thông tin của  công dân đã được tích hợp trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo hướng dẫn. Đảm bảo trả kết quả sớm hơn 20% thời gian quy định đối với những hồ sơ nộp trực tuyến và hạn chế phát sinh hồ sơ quá hạn.

Bốn là, phân công nhiệm vụ và đánh giá chất lượng hoàn thành công việc

Hàng tháng, khi sinh hoạt chi bộ, sẽ phân công nhiệm vụ cụ thể cho các đảng viên để thực hiện tuyên truyền, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp về dịch vụ công trực tuyến theo mục tiêu đã đề ra. Đánh giá, nhận xét và biểu dương, khen thưởng đối với các cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ. Bên cạnh đó cũng sẽ chỉ ra những tồn tại, hạn chế và biện pháp khắc phục cũng như phân công đảng viên chi bộ giúp đỡ để đảng viên đó hoàn thành nhiệm vụ được chi bộ giao. Là một trong những tiêu chí để đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ của đảng viên vào cuối năm.

Các giải pháp trên tiếp tục được triển khai sẽ thúc đẩy việc sử dụng cũng như cung cấp các dịch vụ công qua môi trường mạng tại phường Anh Dũng cũng như việc áp dụng tất cả các thủ tục hành chính trực tuyến theo quy định. Qua đó người dân sẽ dần dần thay đổi được nhận thức và hành động. Coi việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến khi cần giải quyết các thủ tục hành chính là một thói quen. Huy động sự tham gia của người dân trong việc đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử hướng đến chuyển đổi số. Tiết kiệm được tối đa thời gian, công sức, chi phí của công dân, doanh nghiệp trong việc đăng ký dịch vụ công và thực hiện các dịch vụ công trực tuyến. Xóa bỏ được rào cản và e ngại (nếu có) của công dân trong việc tiếp xúc với các cơ quan, đơn vị hành chính. Phát huy quyền làm chủ, cũng như nghĩa vụ của công dân, giúp xây dựng nền hành chính phục vụ ngày một công khai, minh bạch và thân thiện hơn. Thu hút ngày càng nhiểu người dân, doanh nghiệp quan tâm và sử dụng Dịch vụ công trực tuyến. Cán bộ, công chức sử dụng có hiệu quả việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc hằng ngày. Giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý của địa phương. Nâng cao năng lực, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức, đảng viên chi bộ trong việc giải quyết các thủ tục hành chính mang lại hiệu quả phục vụ nhân dân được tốt hơn.  

                                                                        Lương Thị Duyên, Bí thư chi bộ cơ quan phường Anh Dũng